Zelfstandige worden als persoon met een beperking

Wens je een centje bij te verdienen als zelfstandige? En heb je een beperking? Dan vind je hierna informatie over wat je moet doen.

Je bent zelfstandige als je met een zekere regelmaat een activiteit uitoefent die winst genereert of waarmee je winst nastreeft. Je hebt dan enkele wettelijke verplichtingen.  

Je kunt de wettelijke verplichtingen als startende zelfstandige grosso modo indelen in (1) algemene verplichtingen die voor iedereen gelden en (2) bijkomende vergunningen die afhankelijk zijn van jouw specifieke activiteit.

1. Algemene verplichtingen

Via ons Acerta-startersplatform krijg je een zicht op de algemene verplichtingen als startende zelfstandige. Als je de zelfstandige activiteit invult die je wenst uit te oefenen, dan krijg je op een presenteerblaadje welke administratie je via Acerta kunt in orde brengen. Voor alle zelfstandigen zijn dat het ondernemingsnummer aanvragen, het btw-nummer laten activeren en aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Je kunt de formaliteiten ook meteen in orde brengen via ons platform, als je dat zou wensen.

Je moet je btw-nummer alleen laten activeren als je ook btw-plichtige activiteiten uitoefent. Er bestaan uitzonderingen en die vind je op de volgende webpagina (4^de titel).

2. Specifieke vergunningen

Afhankelijk van je activiteit moet je eventueel nog enkele specifieke vergunningen aanvragen.

Sommige vergunningen kan je via ons startersplatform regelen, je krijgt ze aangeboden samen met de algemene verplichtingen.

Voor sommige andere vergunningen zijn we niet bevoegd en moet je zelf bij de bevoegde overheidsdienst(en) aankloppen. Op de website van VLAIO vind je, per activiteit, welke vergunningen je moet in orde brengen. Check zowel de ‘sector-overschrijdende vergunningen’ als de ‘sectorspecifieke vergunningen’.

Als zelfstandige moet je je dus aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds (Acerta) en sociale bijdragen betalen. Een zelfstandige in hoofdberoep betaalt een minimumbijdrage van 890,51 euro per kwartaal (inclusief beheerskost Acerta). Maar als je aanspraak maakt op de inkomensvervangende tegemoetkoming (FOD Sociale Zekerheid, dienst personen met een handicap), dan kunnen we je sociale bijdrage verlagen. Je hoeft de tegemoetkoming niet effectief te ontvangen, de medische erkenning volstaat (vermindering van het verdienvermogen met 66%).

De verlaagde sociale bijdragen worden niet automatisch toegekend, je moet ze aanvragen. Dat kan je doen in de aansluitingsflow op het startersplatform (aanvinken dat je kiest om je rechten af te staan en lagere sociale bijdragen te betalen). Je wordt dan gelijkgesteld met een zelfstandige in bijberoep.

Welke sociale bijdrage betaal je dan? Dat hangt af van je inkomen als zelfstandige. Als je netto belastbaar inkomen lager blijft dan 1 865,44 euro per jaar, dan ben je vrijgesteld van bijdragen. Ligt je inkomen tussen 1 865,44 en 8 832,72 euro, dan betaal je een bijdrage van 5,125% per kwartaal (= 20,50% per jaar). Als je inkomen hoger is, betaal je de minimumbijdrage van 890,51 euro per kwartaal en bouw je ook rechten

Tabel 1: verlaagde bijdragen op aanvraag

Omdat je inkomen in het lopende jaar nog niet gekend is, werken we met een voorlopige bijdrage die herberekend wordt op basis van je inkomen in je aanslagbiljet. De fiscus bezorgt ons dat.

Wat is de impact van een zelfstandig inkomen op je inkomensvervangende en integratietegemoetkoming? Die berekeningsregels zijn erg complex. Iedere situatie is anders. Je vraagt dus best advies aan een vakspecialist. Voor vragen en simulaties kan je terecht bij de maatschappelijk werkers van de Dienst voor personen met een handicap bij de FOD Sociale Zekerheid. Dat kan via de telefoon of een zitdag in jouw streek. Je vindt de contactmogelijkheden op deze webpagina.

Als je arbeidsongeschikt bent en een uitkering geniet, dan kan je uitgenodigd worden door de terug-naar-werk-coördinator van je ziekenfonds om te bekijken of je weer aan de slag kunt, eventueel met een activiteit als zelfstandige. Meer informatie vind je hier.

Mits akkoord van je ziekenfonds kan je deeltijds starten gedurende 3 x 6 maanden. De adviserend arts geeft de krijtlijnen van die activiteit aan. Gedurende de eerste 6 maanden behoud je je volledige uitkering, vanaf de 7^de maand lever je (slechts) 10% van je uitkering in. Vanaf het vierde jaar is je uitkering afhankelijk van je inkomen in het derde voorafgaande jaar.

Als je als uitkeringsgerechtigde wilt (her)starten als zelfstandige, dan kan je bij de Vlaamse Overheid aanspraak maken op de transitiepremie gedurende de eerste 24 maanden van je zelfstandige activiteit. Over de totale looptijd is dat bruto 8 784,03 euro. Je moet hiervoor ingeschreven zijn bij de VDAB en een erkend prestarterstraject volgen, waarvoor je terecht kunt bij Acerta.

Personen met een arbeidsbeperking kunnen bij de Vlaamse Overheid ook aankloppen voor een ondersteuningspremie in het kader van het zgn. ‘Individueel maatwerk voor zelfstandigen met arbeidsbeperking’. Meer informatie vind je hier.

Een overzicht van de fiscale maatregelen voor personen met een handicap vindt je op deze webpagina van de FOD Sociale Zekerheid.

Buiten de sociale wetgeving bestaan er nog andere incentives om zelfstandige te worden, ook op provinciaal of gemeentelijk niveau. Vraag ook daar informatie. En kijk ook eens rond in de subsidiedatabank van de Vlaamse Overheid.

Welkom op het Acerta-kantoor in je buurt. De contactmogelijkheden vind je hier.

Als je een suggestie hebt om items toe te voegen aan deze webpagina, laat het ons dan weten via onze contactpagina.