Schuldenregeling

Ondernemen is niet altijd rozengeur en maneschijn. Soms heb je pech: een grote klant die plots wegvalt, een verkeerde investering, of je omzet die jaar na jaar afkalft omdat de markt verandert. Dan kan het zijn dat de rekeningen zich opstapelen en je schuldeisers ongeduldig worden. Tijd om stappen te ondernemen om een faillissement te voorkomen.

Ben je zelfstandige en heb je structurele schulden die je niet meer op een redelijke termijn kunt aflossen? Dan kun je een collectieve schuldenregeling aanvragen. Via deze gerechtelijke procedure pak jij je schuldproblemen aan zodat je weer schuldenvrij door het leven kunt gaan. Alleen niet-handelaars kunnen van de collectieve schuldenregeling gebruik maken. Sinds 1 mei 2018 werd het begrip “handelaar” vervangen door “een onderneming”. Een onderneming kan echter pas in collectieve schuldenregeling gaan na stopzetting van de activiteit gedurende 6 maanden.

Een collectieve schuldenregeling vraag je aan bij de arbeidsrechtbank van het arrondissement waar je woont. Je dient daartoe een verzoekschrift in tweevoud in. Stel het zelf op, of doe het samen met een advocaat, een medewerker van het OCMW in je gemeente, of iemand van een CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk) uit je regio.

Wordt je een collectieve schuldenregeling toegekend? Dan stelt de rechter een erkend en onafhankelijk schuldbemiddelaar aan. Die houdt rekening met jouw belangen en die van  je schuldeisers. De schuldbemiddelaar onderhandelt met je schuldeisers over een minnelijke aanzuiveringsregeling: een afbetalingsplan waarmee je op termijn je schulden terugbetaalt. Is er een akkoord? Dan beheert de schuldbemiddelaar vanaf dan je inkomen op een daartoe geopende rekening. Vanuit dat inkomen keert hij jou maandelijks leefgeld uit, en betaalt hij je schuldeisers. Een minnelijke aanzuiveringsregeling duurt maximaal zeven jaar.

Slaagt je schuldbemiddelaar er niet in om binnen een jaar een minnelijke aanzuiveringsregeling tot stand te brengen? Dan stopt hij of zij de bemiddeling en maakt je  dossier over aan de rechter. Die legt jou en je schuldeisers dan een gerechtelijke aanzuiveringsregeling op. Een aangestelde schuldbemiddelaar beheert je inkomsten op een aparte rekening. Met dat geld betaalt hij je schulden terug en verstrekt hij je leefgeld. Een gerechtelijke aanzuiveringsregeling duurt maximaal vijf jaar.

Heb je te weinig middelen om je schulden ooit terug te betalen? Dan scheldt de rechter je schulden  in bepaalde gevallen  volledig kwijt: bijvoorbeeld als je gepensioneerd bent en jij je inkomsten onmogelijk kunt verhogen. In dat geval laat de rechter wel alle voor beslag vatbare goederen (woning, auto, tv ...) verkopen.

Opgelet: indien openstaande bijdragen bij je sociaal verzekeringsfonds op definitief oninbaar gezet worden dan openen deze geen pensioenrechten.

Een collectieve schuldenregeling is niet gratis. De schuldbemiddelaar rekent er een wettelijk vastgestelde som voor aan, die hij of zij altijd ter goedkeuring aan de rechter voorlegt. Heb je niet genoeg geld om je schuldbemiddelaar te betalen, dan komt het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast tussenbeide.

Heb je een vennootschap of ben je handelaar? Zijn de  betalingsmoeilijkheden van je vennootschap tijdelijk en heb je zicht op beterschap? Dan kun je een beroep doen op de insolventiewet. Deze wet voorziet een ruim pakket van instrumenten aan de ondernemer om zijn bedrijf te redden.

Je stelt  aan minstens twee schuldeisers een minnelijk akkoord voor. Dat doe je zelf of via een ondernemingsbemiddelaar. In die overeenkomst bepalen de twee partijen hoe jij je schulden terugbetaalt, op welke termijn en aan welke voorwaarden. Schuldeisers kunnen dit weigeren.

Een gerechtelijke reorganisatie vraag je bij de ondernemingsrechtbank aan - met een verzoekschrift en via een advocaat. In de tijd tussen het indienen van het verzoekschrift tot aan het vonnis van de rechter, ben je beschermd tegen inbeslagname en tegen een faillissement. Dit duurt maximum 18 maanden. Tijdens dat anderhalf jaar werk je aan een oplossing voor je schuldprobleem, en dat kan op een van deze drie manieren.

• Een minnelijk akkoord met minstens twee schuldeisers.
• Een collectief akkoord: onder toezicht van de rechter stel je al je schuldeisers een terugbetalingsplan over maximum vijf jaar voor. Gaat de meerderheid akkoord? Dan treedt het plan in werking, en wordt het geregistreerd bij de rechtbank. Zo krijgt het dezelfde kracht als een rechterlijk vonnis.
• Bij een overdracht onder gerechtelijk gezag reorganiseert een gerechtelijke mandataris je zaak. Zo is ze voor zes extra maanden beschermd tegen je schuldeisers: je hoeft hen tijdens deze periode niet te betalen en de schuldeisers zelf mogen niet invorderen. Je vraagt een overdracht zelf aan, of ze wordt opgelegd als een collectief akkoord niet lukt.