Zoek je een bonus voor werknemers? Ontdek 4 opties

Je personeel belonen voor hun inspanningen? Dat kan je doen door hen een bonus uit te keren, want er bestaan verschillende mogelijkheden in België. Maar welke bonus kies je dan? We vertellen je hier meer over het nut en de risico’s van bonussen. We lijsten ook de verschillende bonussystemen voor je op en geven je daarbij zowel collectieve als individuele opties.

Werken met een bonussysteem in je bedrijf, is een manier om je werknemers te motiveren. Je koppelt deze bijvoorbeeld aan bepaalde doelstellingen die ze individueel of in team moeten behalen. Slagen ze daarin? Dan kan je een bonus uitbetalen. Een win-win dus!

Toch zijn er enkele kanttekeningen bij te maken. Zo moet je er als werkgever wel over waken dat er geen gewenning ontstaat. Als je echt voor elk project, elke prestatie of elk jaar een bonus uitbetaalt, gaat dit voor je werknemers simpelweg deel van het loon worden. En dan valt dat motiverende aspect dus weg.

Je zorgt er ook best voor dat de doelstellingen niet té lastig te behalen zijn en toch voldoende uitdagend zijn. Bij onrealistische doelstellingen, motiveer je namelijk niet omdat je werknemers ervan uitgaan dat ze die toch niet behalen. En omgekeerd: als je doelstellingen té makkelijk te behalen zijn, krijgen ze het gevoel dat ze weinig moeite moeten doen om die bonus te krijgen. Ook weg motivatie …

Ga dus niet over één nacht ijs bij het bepalen van de voorwaarden en het tijdstip van je bonussysteem. Maar laat je adviseren. Een goed beleid rond verlonen en belonen is immers cruciaal als ondernemer met personeel. Acerta helpt je daarbij graag op weg.

Nog een aandachtspunt bij het bepalen van het meest geschikte bonussysteem is de keuze voor een individuele of collectieve bonus. Ga je het hele team belonen of slechts één of enkele werknemers? De meeste bedrijven kiezen voor een collectieve bonus omdat je zo een collectieve doelstelling kan belonen.

Tevreden over de prestaties die je werknemer leverde de afgelopen tijd? Een eerste manier om je personeel te belonen is het uitkeren van een klassieke loonbonus. Voor deze individuele bonus gelden dezelfde regels als voor het normale loon. 

Dit is echter een bonus die fiscaal gezien niet interessant is. Jij én je werknemer betalen RSZ op het uitgekeerde bedrag. Daarnaast wordt de bonus voor je werknemer belast met bedrijfsvoorheffing, komt het in aanmerking voor de berekening van het vakantiegeld en de opzeggingsvergoeding. Kortom: dit type bonus is voor jou als werkgever financieel het minst gunstig en werkt niet erg motiverend voor je werknemers.

Een ander bonussysteem dat je kan toepassen is de uitkering van het type warrants of aandelenopties. Je werknemer kan met andere woorden aandelen aankopen tegen een vooraf bepaalde prijs (maximaal 20% van het jaarloon) gedurende een bepaalde periode.

Als werkgever bied je de warrants aan via een financiële instelling. Je werknemer kan vervolgens je aanbod aanvaarden of weigeren. Als je werknemer de warrants aanvaardt, mag die deze de eerstvolgende werkdag alweer verkopen. Onmiddellijke verkoop is namelijk vaak het slimst, want zo ondervindt je werknemer geen last van waardeschommelingen én moet die geen effectenrekening openen.

Voordelen van warrants?

Een groot voordeel voor jou als werkgever is dat deze uitkering volledig fiscaal aftrekbaar is als bedrijfskost. En je werknemers hebben ook baat bij deze bonus want ze houden er bijna 37% meer netto aan over dan bij een klassieke bonus.

Verder zijn de fiscale voordelen van warrants afhankelijk van het type warrants:

• Bij OTC-opties hoef je geen RSZ-bijdragen te betalen en onder bepaalde voorwaarden betaalt je werknemer slechts een bedrijfsvoorheffing van 18%. 

• Voor beursgenoteerde warrants betaal je ook geen RSZ-bijdrage, maar betaalt je werknemer wel de gebruikelijke bedrijfsvoorheffing.

Een winstpremie is dan weer een bonus die je enkel collectief kan uitbetalen. Je kan deze bonus dus niet koppelen aan een individuele prestatie. Wel kan je gaan categoriseren. Er zijn namelijk twee manieren om de winstpremie uit te keren aan je personeel:

• Identieke winstpremie

Alle werknemers krijgen hetzelfde bedrag of hetzelfde percentage van het loon. Om deze bonus toe te kennen, volstaat een beslissing van de algemene vergadering. Meerderheid van de stemmen is natuurlijk nodig, naast een aantal verplichte vermeldingen in de notulen.

• Gecategoriseerde winstpremie

In dit geval is het bedrag van de premie afhankelijk van een verdeelsleutel op basis van objectieve criteria. Denk dan aan anciënniteit, functie, graad, weddeschaal, vergoedings- of vormingsniveau. Aan dit bonussysteem is een strengere procedure gekoppeld, via een specifieke ondernemings-cao of toetredingsakte.

Meer info over beide types winstpremie vind je op de website van FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.

Deze premie is steeds gebaseerd op de winst van het voorgaande boekjaar. Als je dit bonussysteem wil gebruiken, moet je dat doen voor het einde van het jaar volgend op dat boekjaar.

Makkelijk de winstpremie in orde brengen voor je werknemers? Acerta Consult stelde een DIY-pakket voor je samen. Vraag hier je DIY-document aan.

De winstpremie is niet onderworpen aan RSZ-bijdragen, maar je betaalt wel vennootschapsbelasting op het bedrag. Je werknemer betaalt dus ook geen RSZ en geen bedrijfsvoorheffing, maar wel een solidariteitsbijdrage van 13,07% en een belasting van 7%.

Ook de niet-recurrente resultaatsgebonden bonus is een collectieve bonus. Je koppelt deze aan vooraf vastgelegde collectieve doelstellingen. Afhankelijk van de resultaten wordt de bonus dan al dan niet uitbetaald.

Een groot voordeel voor jou als werkgever is dat de premie volledig fiscaal aftrekbaar is. Je betaalt er wel een solidariteitsbijdrage van 33% op. 

Zolang het bedrag niet hoger ligt dan € 4.020 bruto (in 2024), wordt de bonus bovendien door de RSZ niet beschouwd als loon. Voor de fiscus wordt de bonus vrijgesteld van belastingen ten belope van een maximumbedrag van € 3.496 netto (in 2024). Je werknemers betalen wel ook een solidariteitsbijdrage van 13,07%.

Benieuwd na het verkennen van de verschillende opties hoeveel geld je werknemers effectief netto overhouden aan de bonussen die je hen toekent? We maken het je makkelijk met een handig Excel-werkblad om dit te berekenen.

Download het document voor de berekening van bruto-nettoverhoudingen van bonussen

Naast deze vier bonussystemen zijn er nog manieren om je werknemers een financieel duwtje in de rug te geven. We overlopen hier enkele opties:

De werkbonus is een vermindering van de RZS-bijdragen voor werknemers met lage lonen. Op die manier houden ze een hoger nettoloon over. Het gaat om een forfaitair bedrag dat geleidelijk daalt naarmate het loon stijgt. 

Een extraatje voor je werknemers bij goede resultaten of hoge winsten? Je kan dan consumptiecheques geven bij wijze van appreciatie.

Inzetten op mobiliteitsoplossingen is ook een goed idee als werkgever. Steeds meer werknemers verkiezen namelijk andere vervoersmiddelen dan de standaard bedrijfswagen. Denk dan aan fietsleasing, elektrisch rijden, en zoveel meer. 

Dankzij ons advies zet je in een oogwenk je mobiliteitsbudget op poten. Ontdek ons vijfstappenplan!

Je werknemers meer autonomie geven, zelfs als het over hun bonussen of extralegale voordelen gaat? Daar doe je als werkgever ongetwijfeld goed aan. Door alle – door jou goedgekeurde – opties op te nemen in een cafetariaplan, maak je dat voor hen mogelijk.

Het kan dan gaan om warrants, pensioensparen, extra vakantie, een fiets, een smartphone, een laptop, … Via een virtueel budget kunnen je werknemers zelf de zaken kiezen die aansluiten bij hun wensen zonder dat de loonkost stijgt.

Goed om te weten als je een bonussysteem voor je personeel overweegt: als je kiest voor een winstpremie of een loonbonus cao 90, kan je onze dienstverlening voor 30% laten financieren door de kmo-portefeuille.